با مطالعه تاریخچه لباس های جنوبی متوجه خواهید شد که فرهنگ زیبای و قدیمی پوشش مردم هرمزگان فقط به پوشش مردان ختم نمی شود مردان بومی هرمزکان بدلیل کار روزمره و فرهنگ خاص خود لباس های متفاوتی برای فصل های مختلف و مکان های مختلف پوشند که هر کدام دلیل و زیبایی های خاص خود را دارد که در این مقاله می خواهیم درباره انها توضیح دهیم
پوشش سنتی مردان هرمزگان برگرفته از جغرافیا منطقه و الهام از شغل اجدادی انها که دریانوردی است که تمامی لباس های مردان بندری را تشکیل می دهد اما محققان که بر روی تاریخجه ی هرمزگان کار می کنند به اشتباه کپره را از لباس های اصیل مردان بندری می دانند این در حالی است که کپره در بخش وارداتی از شرق اسیا است و تاریخچه ی ورود ان به استان هرمزگان به 150 الی 200 سال پیش بر میگردد
کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نیز متاثر از پوشش وارداتی شرق آسیا لنگ و کپره را در پوشش خود جای داده اند و همانند هرمزگانی ها به عنوان لباس راحت و کار مورد استفاده قرار می دهند. بسیاری از بانوان ما با خرید لباس جنوبی زنانه به سمت این نوع پوشش در حال حرکت هستند؛ چرا که میتوانند در آن راحت باشند.
لباس های اصیل مردان هرمزگانی شامل پیراهن سفید و بلند است که تا بالای زانو قرار میگیرد و دو طرف دارای قوس ملایم بهمراه شلوار سفید که از بالا کمی گشاد است و همینطور که پایین می رویم تنگتر میشود.
کلاه سفید یا همان (دستیار سر ) پاپوش یا پای افزار و پوزار نیز بخش دیگری از لباس های بندری حساب می ایند که در گذر زمان به فراموشی سپرده شده است و اکنون پیشتر لباس های وارداتی جای آن ها را گرفته است
مردان هرمزگانی در قدیم داای دستار کلاه سفید که جام ای نازک است و تا بالای زانو می اید و شلوار ها و پاپوش های دست ساز که توسط بانوان هرمزگانی ساخته میشود
لباس های مردان هرمزگانی در گدر زمان دچار تغیرات زیادی شده است وکه یکی از دلایل ان تبادلات و تجارت های بین تجار و بازرگانان کشورهای نزدیک خلیج فارس با بازرگانان جنوبی بوده است از این رو لباس عربی مانند کپر هیج ارتباطی با پوشش مردان هرمزگانی ندارد بلکه به واسطه ی مراودات و تجارت وارد منطقه شده است
لباس اصیل مردان هرمزگانی غالبا سفید و ساده هستند و شباهت های زیادی به لباس های زرتشتیان دوران قدیم دارد که در گدر زمان دستخوش تغیرات متعددی شده اند لذا می طلبد مسولان حوزه فرهنگ اصیل هرمزگانی با تعیین حد مرز و امکانات لازم به معرفی پوشش مردان این استان بپردازند.
پوشش مردان بندری شامل این دسته می شوند
کلاه
کلاه مردان بندری که بیشتر در رنگ سفید موجود است برای پوشاندن سر از گرمای بسیار زیاد جنوب استفاده میشود که از پارچه کلفتی اعلا توسط بانوان بندری دوخته می شود و در بیشتر مواقع آن را بر سر دارند اما بیشتر در مراسم های مهم مانند عروسی و جشن نوروز صیادی استفاده می شود در این جشن که در قشم بیشتر گرفته می شود برای این جشن روز اول مرداد را انتخاب کرده اند این روز به معنای سال جدید فیشر یا ماهیگیری است که جزو قدیمی ترین سنت های ایرانی می باشد. در این روز مردان برای احترام به مادر طبیعت صید خود را متوقف می کنند تا صلح بر ماهیان برقرار شود در مردم هرمزگان بدیلیل شروع فصل جدید ماهیگیری در این روز هیچ غدای دریایی نمی خورند مردان قشمی در این روز خاص لباس های جدید می پوشند و کل روز را با ساز های سنتی خود به رقص و پایکوبی می گدارنند.
لنگ
مردان قشمی بدلیل کار خود نیاز و برای خشک کردن وسایل خود از لنگ استفاده می کردند و مردان هرمزگانی همیشه از زیرپیراهن استفاده می کردند بدیلیل گرمای بیش از حد در حین کار و صید ماهی تا جلوی خیس شدن لباسشان توسط عرق را بگیرند یا بتوانند لباس خود را در بیاوردند تا خنک تر شوند. اگر چه لنگ همواره طرفدار های خود را دارد و بسیاری از مردم برای خرید لباس از قشم همواره به دنبال کار های بومی و جنوبی استان هرمزگان هستند. این پوشش برای هوای گرم بسیار مناسب بوده و از تعریق بیش از حد جلوگیری خواهد کرد.
کت
مردان قشمی از کت های کوتاه استفاده می کردند که زیر ان لباس های محلی خود را می پوشند.
دشداشه
دشداشه لباس سفید و بلندی است تا نوک انگشتان پا است که در دو نوع یقه دار که در این مدل مدل رسمی تر است که در مراسم های مهم خود می پوشند و مدل بدون یقه که مدل اماراتی است و بیشتر در کار خود آن را می پوشند. با آشنایی با نحوه پوشش مردان جنوبی حتما متوجه خواهید شد که چرا این نوع لباس ها بسیار بلند دوخته میشوند.
دگله
دگله نیز نوعی جامه ی بلندی است قدمت آن به هزاران سال می رسد و مردان در عروسی آن را می پوشند.
بشت
بشت یا خاجیه لباس بسیار نازک است از جنس پشم که بر روی دشداشه پوشیده میشود و گاهی برای تزیین بر روی سرشانه های آن گلدوزی می کنند.
چقیه یا کوفیه
پارچه ای که بر روی سر بسته می شود و بیشتر برای حفاظت در برابر باد و خاک و افتاب استفاده می شود که عموما در رنگ های سفید و سیاه راه راه یا چهارخانه است و گاهی هم به کمر بسته می شود.
عقال
- عقال: حلقه ای سیاه رنگ از نخ های بافته شده است که چفیه را بر روی سر نگه می دارد.
این ها چندین از لباس های بومی هرمزگان بود که مردان در شرایط خاص می پوشند اما یکی از جالبترین قمست پوشش مردان دمپایی یا کفش های انهاست که هر کدام از هم شرایط خاص خود را دارند.
سواس
سواس نام کفشی ساده و محکم است که توسط توعی از برگ درخت خرما ساخته می شود در گذشته مردان بندری به دلیل اقلیم گرم و خشک و فراوانی این درخت خرما در بندرعباس استفاده میکردند
صنایع دستی هرمزگان تنوع زیادی دارد که قدمت انها به هزاران سال بر میگردد که برخی از انها به ثبت ملی رسیده است و حصیربافی جزو صنایع دستی هرمزگان است و سواس یک نوع حصیر بافتنی است. آشنایی با شغل مردمان قشم میتواند شما را با انواع کسب و کار ها در جنوب کشور آشنا سازد.
سواس پاپوشی است که مردان بومی در گدشته بیشتر از آن استفاده می کردند زیرا سبب خنک ماندن پاها در گرمای طاقت فرسای استان هرمزگان می شد یکی از مهم ترین ویژگی های سواس این است که در برابر خار مقاومت زیادی دارد و از اسیب دید ن پاها جلوگیری میکند و شترداران در کویر از این پاپوش ها استفاده میکردند مه توانستند در گرمای صحراها به راحتی می توانستند 20 کیلومتر یا بیشتر پیاده روی کنند و پاهایشان سرد بماند
مردان بندری برای ساخت این کفش های زیبا و محکم از برگ درختان داز که اسم دیگرش خرمای وحشی است جمع اوری میکردند و سپس آن را می ریسند . در مرجله ی بعد این برگ های ریسیده شده را با سنگ می کوبیدند و در معرض افتاب قرار می دادند سپس سواس را در اب می اندازند و کمی بعد آن را خارج می کنند و مجددا برای شکل دهی بهتر با سنگ ان را می کوبیدند و در اخر یک طناب دور کمر و دوشاخه طناب دیگر را در دو سر پاهای خود قرار میدهند برگ های کوبیده شده را به دور این طناب ها تاب میدهند تا کفش ها محکم شوند
